Zienswijze Werkgroep Vliegverkeer Bijlmermeer (WVB) op Ontwerpwijzigingsbesluit van het LIB Schiphol vanwege externe veiligheid en geluid.

• De WVB vindt het geen goede zaak, dat gemeenten meer bevoegdheden gegeven wordt in de beperkingengebieden rond Schiphol. De druk op de woningmarkt in de gemeenten rond Schiphol geeft prikkels, die gemakkelijk negatief uit kunnen pakken voor de volksgezondheid van toekomstige bewoners in deze gebieden.
• Verder wijst de werkgroep erop, dat voor het gebied onder de aan- en uitvliegroute van de Schiphol-Oostbaan nog geen beperkingenbeleid is vastgesteld. Een omissie in het beleidskader.
• De gevolgen voor de volksgezondheid hebben geen rol gespeeld in het afwegingskader, dat tot het ontwerpbesluit heeft geleid. Eveneens een omissie.
• De werkgroep is van mening dat, indien de staatssecretaris vasthoudt aan het ontwerpbesluit, sociaaleconomisch zwakke groepen beschermd moeten worden door een bepaling, dat de beleidsruimte van gemeenten beperkt tot bouw in de vrije sector.

In het onderstaande worden onze standpunten nader onderbouwd en uitgewerkt.

Gevaar en hinder

De WVB vindt het een verslechtering van de externe veiligheid, het gevaar voor de omwonenden van de luchthaven, dat lagere overheden de bevoegdheid krijgen een eigen interpretatie te geven van de beperkingengebieden. Dit geeft lagere overheden de ruimte om bestaande bebouwing te transformeren naar woonbestemming waar woonbebouwing tot nu toe niet is toegestaan.

Gezien de gemeente- en provinciegrens overschrijdende gevaar en hinderaspecten, die in de beperkingengebieden worden behandeld, achten wij het onjuist, dat het rijk de bevoegdheden hierin decentraliseert naar de gemeenten.

De Oostbaan

Zonder overleg met de omgeving en zonder een milieutoetsing vooraf is de Schiphol-Oostbaan verlengd en opgewaardeerd, zodat deze nu ook door grote verkeersvliegtuigen als landing- en startbaan is te gebruiken en wordt gebruikt.

Een omissie is het dat, nog geen beperkingengebieden zijn opgenomen voor deze baan. Voor de bewoners, die onder de aan- en uitvliegroutes van de Schiphol-Oostbaan wonen is derhalve geen vastgesteld beschermingsbeleid voor gevaar en hinder van toepassing. Wij pleiten er bij de staatssecretaris voor om de Schiphol-Oostbaan weer af te waarderen tot haar oorspronkelijke bestemming en anders voor deze baan een Milieu Effect Rapport te eisen en beschermingsbeleid vast te stellen.

Gezondheid

Internationaal, maar ook nationaal wordt op dit moment onderzoek gedaan naar de gevolgen van fijnstof en ultrafijnstof voor de volksgezondheid. Met name gaat het hierbij om de sluipende effecten van fijnstof en ultrafijnstof voor de organen en de carcinogene gevolgen.

Nu duidelijk is geworden dat bij startende vliegtuigen de uitstoot van ultrafijnstof enorm is, is het in verband met de volksgezondheid noodzakelijk ook hier beperkingengebieden ten aanzien van woonbebouwing op te nemen totdat duidelijk is geworden, hoe groot de schadelijkheid voor de volksgezondheid hiervan is.

Een ander gezondheid bedreigend effect van vliegverkeer is de geluidoverlast en met name de gevolgen van nachtvluchten voor de volksgezondheid. Het TNO heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar slaapverstoring in de omgeving van Schiphol (TNO Inro report 2003-32: Night-time noise events and awakening).

Gezondheidsschade zit soms in kleine dingen en kan sluipenderwijs optreden, zonder dat je het door hebt. Zo kun je ’s nachts in je slaap gestoord worden door aanhoudend geluid, zonder dat je wakker wordt, maar waardoor wel je hartslag omhoog gaat en je een vorm van stress ontwikkelt. Dit kan tot gevolg hebben dat je aderen dichtslibben met in het ergste geval een hartinfarct als uiterste implicatie.’

Preventieve gezondheidszorg betekent niet alleen meer bewegen en een afgewogen eetpatroon. Maar preventieve gezondheidszorg betekent ook, dat mensen niet blootgesteld worden aan schadelijke reststoffen als fijnstof en ultrafijnstof en ook niet aan stress verhogend geluid. Als het rijk wil besparen op de zorg, dient zij ook haar bijdrage te leveren aan de preventie. De ruimere bevoegdheid aan gemeenten om aanvullend binnen de gebouwde omgeving aanvullende woningbouw te realiseren is hiermee in tegenspraak.

Ook in de sfeer van de volksgezondheid zien wij derhalve argumenten tegen de voorgestelde interpretatieruimte voor gemeenten bij het beperkingengebieden beleid rond Schiphol.

Vrije sector

Uit diverse onderzoeken blijkt, dat mensen met lagere inkomens een kortere levensverwachting hebben en gedurende hun leven een slechtere kwaliteit van leven hebben. Bebouwing in de beperkingengebieden leveren extra risico’s op. Bebouwing in die gebieden zou daarom alleen toegestaan moeten worden voor de categorieën, die niet tot de risicogroepen gerekend worden – bewoners dus met hogere inkomens, voor wie het wonen in risicogebieden tot een bewuste keuze gerekend kan worden.

Dit betekent, dat wij er voor pleiten dat, indien de staatssecretaris vasthoudt aan haar beleid (waar wij dus geen voorstander van zijn) de mogelijkheid tot woningbouw in beperkingengebieden uitsluitend van toepassing is op bouw in de vrije sector.