Vrijdag 24 april was het dan zover. Tijdens een persconferentie openbaarden de ministers van financiën Wopke Hoekstra en van luchtvaart Cora van Nieuwenhuizen – wat al tijden in de lucht hing – dat het kabinet de Tweede Kamer zal vragen om steun aan Air France/KLM voor een bedrag van 2 tot 4 miljard euro uit de belastingopbrengsten deels als lening en deels als garantstelling: dit naast de middelen die KLM al ontvangt om aan zijn loonverplichtingen te kunnen voldoen. Iedereen weet dat de leningen nooit terugbetaald gaan worden, gegeven de minimale rentabiliteit van de luchtvaart.
Jarenlang was het adagium van ‘een kleine overheid, waar de markt de problemen oplost’ leidend, of zoals Reagan in zijn campagne zei: Government is not the solution to our problems, government is the problem. Het derde kabinet Rutte lijkt dit principe onder druk van de coronacrisis los te laten. De markt blijkt niet zo gemakkelijk problemen op te lossen. Dit bleek ook al tijdens en na de financiële crisis die zich in 2008 openbaarde.
Het bedrag is bedoeld voor KLM opdat deze luchtvaartonderneming aan zijn verplichtingen kan voldoen (leasecontracten, verplichting tot betaling van te duur ingekochte kerosine, e.d.). Maar KLM blijft onderdeel van Air France/KLM en zo komt het geld uit de algemene middelen natuurlijk ook binnen het bereik van de Franse holding. KLM krijgt dus een zeer omvangrijke bijdrage uit de algemene middelen, terwijl KLM aan die middelen nauwelijks een bijdrage levert (vrijstelling van heffing op kerosine, geen BTW op tickets).
De luchtvaartmaatschappijen en ook Air France/KLM leiden al jaren financieel een zeer kwetsbaar bestaan. Het aantal faillissementen onder hen is aanzienlijk. Ook voor Air France/KLM schijnt de zon al jaren achter sombere wolken. Zonder overname door Air France had KLM het in 2004 niet gered. De vraag of het door het kabinet in het vooruitzicht gestelde bedrag voor dit kwakkelende bedrijf voldoende zal zijn, wordt niet eens meer gesteld. KLM kan het dit jaar wellicht nog uitzingen. Daarna ontstaat een nieuwe situatie. De vraag doet zich voor in hoeverre het enorme bedrag uit de algemene middelen water naar de zee dragen.
Lees verder →